Η μέθοδος Πονσέτι
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας ορίζει την μέθοδο Ponseti ως την καλύτερη μέθοδο εκλογής για θεραπεία της ΡΙΠ διότι έχει επιτυχία 95% εαν τηρηθεί με αυστηρότητα το πρωτόκολλο που ο Ignacio Ponseti ανέπτυξε τη δεκαετία του '50. Για περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να διαβάσετε κάνοντας αντιγραφή και επικόλληση στο google τον ακόλουθο σύνδεσμο:
https://storage.googleapis.com/global-help-publications/books/help_cfponsetigreek.pdf
Η μέθοδος έχει άριστα αποτελέσματα με πόδια εύκαμπτα και χωρίς πόνους. Είναι ελάχιστα επεμβατική και πρέπει να εκτελείται από σωστά εξειδικευμένο γιατρό.
Προϋπόθεση είναι οι γονείς να ακολουθούν τις συμβουλές του γιατρού τους και να είναι σχολαστικοί στην τήρηση του πρωτοκόλλου.
Η μέθοδος Ponseti, παρόλο που είναι σχετικά απλή, απαιτεί μεγάλη ακρίβεια στην εκτέλεσή της και προσοχή στις λεπτομέρειες. Παρεκκλίσεις από τη μέθοδο, όπως αυτή περιγράφεται από τον ίδιο τον Ιγνάτιο Πονσέτι, τον γιατρό που την ανέπτυξε, συχνά οδηγούν σε μη ικανοποιητικές διορθώσεις.
Πιο κάτω περιγράφονται οι βασικές αρχές της μεθόδου. Αν ο γιατρός σας παρεκκλίνει από το πρωτόκολλο χωρίς να σας εξηγεί το γιατί (π.χ., λόγω ερεθισμού του δέρματος, πρηξίματος κ.λπ.), η συμβουλή μας είναι να αναζητήσετε δεύτερη γνώμη.
Οι νάρθηκες Ponseti είναι νάρθηκες μακριού τύπου (μακριοί νάρθηκες ποδιού ή μηρο-κνημο-ποδικοί νάρθηκες. Το τελείωμά τους πρέπει να βρίσκεται πάνω από το γόνατο (από τα δάχτυλα των ποδιών μέχρι το πάνω μέρος των μηρών) και πρέπει να μορφοποιούνται σωστά, αγκαλιάζοντας το πόδι. Οι νάρθηκες αφαιρούνται κατά τη διάρκεια του ραντεβού για την τοποθέτηση νέου γύψου.
Το καλύτερο υλικό για την κατασκευή ενός νάρθηκα Πονσέτι είναι ο κλασικός γύψος. Μερικοί γιατροί χρησιμοποιούν νάρθηκες από διαφορετικά υλικά, όπως οι νάρθηκες από fiber-glass. Οι νάρθηκες αυτοί είναι 3 φορές πιο σκληροί και 3 φορές πιο ελαφρείς από το γύψο. Όμως, σε αντίθεση με τον κλασικό γύψο, δεν επιτρέπουν τη σωστή μορφοποίηση του υλικού ώστε να δημιουργηθεί ένα καλούπι που θα κρατήσει το πόδι στην τέλεια θέση, με αποτέλεσμα να υπάρχει το ενδεχόμενο η διόρθωση του ποδιού να μην είναι τελικά η επιθυμητή.
Για τα νεογέννητα απαιτούνται συνήθως 4 με 7 γυψονάρθηκες για την πλήρη διόρθωση του ποδιού (στο 95% των περιπτώσεων), οι οποίοι πρέπει να αλλάζονται μια φορά την εβδομάδα. Αν ο γιατρός αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει περισσότερους από 8 νάρθηκες, τότε ο τρόπος που εφαρμόζονται οι νάρθηκες αυτοί ίσως να μην είναι σωστός και καλό είναι να αναζητήσετε δεύτερη γνώμη. Κάθε φορά που μπαίνει ένας καινούριος γύψος στο πόδι του μωρού, το πόδι πρέπει να στρέφεται προς τη σωστή κατεύθυνση περίπου 10 με 15 μοίρες. Ο τελευταίος γυψονάρθηκας πρέπει να κρατάει το πόδι σε απαγωγή 60-70 μοίρες.
Γύψοι με τη Μέθοδο Πονσέτι, διάρκεια θεραπείας 5 εβδομάδες (5 γύψοι).
Σε μεγάλο ποσοστό παιδιών που τα πόδια τους διορθώθηκαν με τη Μέθοδο Πονσέτι, τη διόρθωση ακολουθεί η λεγόμενη τομή αχίλλειου τένοντα (tenotomy). Αυτό είναι και η μοναδική χειρουργική παρέμβαση της όλης μεθόδου. Πρόκειται για μια ήπια επέμβαση, πολύ λιγότερο επιθετική και παρεμβατική από τις χειρουργικές επεμβάσεις που γίνονταν στο παρελθόν. Συνήθως γίνεται την ίδια μέρα που αφαιρείται ο τελευταίος γύψος, αφού ο γιατρός εκτιμήσει ότι το πόδι έχει διορθωθεί πλήρως. Η τομή του αχίλλειου τένοντα δεν πρέπει να γίνεται ποτέ πριν επιτευχθεί πλήρης διόρθωση του ποδιού. Η τομή γίνεται γιατί ο αχίλλειος τένοντας, ο οποίος είναι ο πιο παχύς τένοντας στο ανθρώπινο σώμα, είναι πολύ δύσκολο να τεντωθεί επαρκώς στη σωστή θέση, μόνο με τη χρήση των γύψων.
Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τοπική αναισθησία με χρήση αναισθητικής κρέμας και διαρκεί το πολύ 10 λεπτά (που στους γονείς μπορεί να φανούν αιώνες βέβαια) ή με μέθη ανάλογα τι θεωρεί ο γιατρός σας καλύτερο.Ο γιατρός με ένα πολύ αιχμηρό νυστέρι θα κόψει τον τένοντα. Η τομή δεν χρειάζεται ράμματα και δεν πρέπει να αφήσει παρά ένα απειροελάχιστο σημάδι, σχεδόν αόρατο στην πρώτη ματιά. Μετά την τομή του αχίλλειου τένοντα θα τοποθετηθεί ένας ακόμη γύψος, ο οποίος θα παραμείνει στο πόδι για τρεις εβδομάδες, οπότε και ο τένοντας θα έχει επουλωθεί.
Πηγη: Ponseti International Association.